Een tiel of til is een nauwe doorgang. Zoals de verbinding was voor de oude Friese scheepvaart tussen een zuidwaarts stromende rivier, vermoedelijk ontspringend ter hoogte van het tegenwoordige Waterlooplein, en het Flevomeer. Toen de Zuiderzee ontstond dreigde bij eb deze waterweg droog te vallen, maar een dam kon worden gebouwd om het water in het rak te houden. Dan moest er wel overgeladen worden en ontstond er een nederzetting.
In het proto-nederlands wist men voor nieuwe dingen woorden te maken met bewuste keuze van de klanken en letters. Dit is bijvoorbeeld goed herkenbaar in de reeks p-klinker-l, waarbij de beginconsonant mogelijk scherpte der begrenzing aangaf en de slotmedeklinker iets zei over bewegingstoestand of verloop. De wateren Aa, Ee, Ie (IJ met oorspronkelijk de j voor verlenging van de klinker) kunnen overeenkomstig hun namen in aard verschild hebben. Men treft vaak p.l aan in aardrijkskundige namen; zo pel voor een licht convexe verhoging in het terrein. Soms ging door klankverschuiving de p over in een f. Til of tiel valt waarschijnlijk ook in deze categorie en was goed bruikbaar toen men het woord kanaal nog niet had. Een en ander valt verder uit te zoeken bij de viering van het zoveeljarig bestaan van de plaats Amsterdam.
Op dat feest wil men voetbaltoernooitjes organiseren voor kinderen. Met misschien kunstgras op het Olympisch plein en veel eveneens betaalde medewerkers. Terwijl de jeugd gewoon volop terecht kan bij de clubs en de hockeyers van de Groen Links grachtengordel overgeslagen worden? Het beschikbare geld past beter bij iets aan water gerelateerd en dan niet storend elektrisch daar overheen scherend op 1-persoons planken maar met zeil, zwaard en roer. Kortom voor drie jongeren die leren samen te werken. En zo ook hele klassen. Op snelstromende rivieren heb je de ranke zalmschouw en zeeschouwen varen op het wad. Sinterklaas wou de afgelopen jaren alleen maar strooigoed voor de kleuters uitdelen bij de door het bedrijfsleven kennelijk, gelet op de optocht, gesponsorde intocht. Voor de opgroeiende jeugd was er niets maar thans is er goede gelegenheid om bij het 750-jarig bestaan hen te verblijden met een Eemsschouw, een nieuw type boot geschikt voor de estuariën. Zoals het Vlie was voor Amsterdam en waarvan ons land nog een drietal heeft. Een eventuele sponsor kan mee in de kajuit.
Voor het binnenwater en de Amsterdamse meren mag er ook wel iets nieuws komen naast de Lely schouw -die niet meer gebouwd wordt- en dat ding waarop omslaan te oefenen valt. Te denken en te maken is een stabiele boot met dwarsgetuigd zeil en kijk eens voor meer ideeën wat voor moois er op de Nijl vaart.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten