vrijdag 19 november 2010

Regenboogbrug en zo

Te Rotterdam hebben ze enorme bruggen die zonder middenpijlers de brede rivier overspannen. Kan zoiets ook over het IJ? Cruiseschepen afmeren westelijk van het centraal Station gaat ook.
Maar er is al een autotunnel en er komt een onderwaterbuis voor de metro. Alleen fietsers en voetgangers hebben nog niks behalve veerboten waar je op moet wachten en daarna is het op de pedalen om het station heen.
Wie een oude Romeinse brug of gewelf beziet beseft dat een boogconstructie ook met stalen elementen mogelijk is, al moeten die vanwege uitzetting in zomers weer een beetje in elkaar kunnen schuiven of anders wat uitbuigen. Het is technisch mogelijk om de Rotterdamse spanwijdte te overtreffen en het best kan dat met een fiets- en voegangers buisbrug over IJ en CS heen in de vorm van een regenboog.
Jammer dan voor het gemeentelijk vervoerbedrijf dat de metro hierdoor minder passagiers krijgt. Eigen schuld ook, want een Linksom/rechtsom-tram samengesteld uit de lijnen 5, 16 en 24 met de stoplichten voor autos aan de achterkant van de haltes biedt veel meer comfort. Op een rollend tapijt over de regenboogbrug zullen fietsers en voetgangers  besparen aan tijd en aan dure kaartjes voor het openbaar vervoer. Buitenlui komen van ver, te ver om te lopen of te fietsen en mogen met de metro mee en daar betalen.
Ai, het IJ oogt danig lelijk; kun je die niet beter ondergronds passeren? Wie van het IJ houdt wil ook diens boorden koesteren. Begin er met arboretumbomen aan te planten en bedenk dat het Amsterdam-Rijnkanaal te dempen valt als de Rijn een nieuwe tak krijgt dwars door de hoge Veluwe. Met het zand uit het gegraven dal kun je aan weerszijden "bergtoppen" van wel drie-, vierhonderd meter hoog creeren. 's Winters krijgen die een witte top van sneeuw en kun je er gaan skieen.
 
In het verre verleden toen de Rijn via Utrecht en het Katwijkse naar zee stroomde zal de Vecht een zijtak naar het Flevomeer geweest zijn. Misschien dat ze in Utrecht teveel tol hieven, maar er kwam een nieuwe route zuidwaarts door het graven van een rak naar de voorloper van de Amstel, een riviertje dat het toenmalige hoge veen afwaterde in zuidelijke richting. Bodemkundigen ontdekten dat het rechte stuk Amstel tussen Omval en Waterlooplein gegraven is. De naam Amstel lijkt een samentrekking te zijn van A(a)(m) en tiel, een nauwe doorgang. De klanken a, e, ie en ij gaven waarschijnlijk iets aan over de aard van het stromende water.
In de Middeleeuwen brak bij het Vlie de zee door en veranderde het Flevomeer in Zuiderzee. Toen werd het wellicht nodig om een dam op te werpen in de Amstel teneinde bij eb voldoende water voor de scheepvaart in de rivier te houden.
In de loop der eeuwen werd er dus eerst een "Ame's -tiel" gegraven, vervolgens het Noordhollands kanaal en daarna het Noordzeekanaal. Wat let dan om de Rijn via een prachtig dal in Gelderland door het Amsterdamse te laten stromen? Er hoeven zo geen nieuwe sluizen in IJmuiden gemaakt worden, doch is de monding aan te kleden als baai met compacte stedelijke hoogbouw waarvan het stevige fundament de golven weerstaat.
 

Geen opmerkingen: