maandag 4 november 2013

zangspel Sint Maarten

                    11/11  (2013)
 
          Sint Maarten
 
Sinterklaas en de kerstman geven aan familie en kennissen, maar St Maarten schonk een wildvreemde de helft van zijn warme mantel om hem van kou te vrijwaren. Dat past prima bij een christelijke universiteit waar ondertussen de graaiers in opmars zijn en de kleine luyden onderspit delven. Daarom hieronder een stuk gezongen straattheater, dat op 11 november om een uur of drie buiten bij de VU op te voeren ware, om 17 uur op het plein van de Zuidas en misschien om 19 uur op de Dam; steeds rijkelijk geëntoureerd met lampions waarin echte kaarsjes.
 
Een trommelaar of harmonicaspeler leidt in. Dan zingen een 20 jongeheren in maatkostum en geketend aan een aktetas het Slavenkoor van Verdi, ietwat gewijzigd:
 
Va, pensiero, sull'ali dorate
va, ti posa sui clivi, sui colli,
ove olezzano tepide e molli
l'aure dolci del Paradiso! (evt volgorde wijzigen)
 
Dei due fiume le rive saluta,
coi arbori le frutte atterrate...
O, nostra patria, si bella e perduta!
O, membranza, si cara e fatal!
 
Arpa d'or dei fatidici vati,
perché muta dal salice pendi?
Le memorie nel petto raccendi,
ci favella del tempo che fu!
 
O simile di Adamo ai fati
traggi un suono di crudo lamento,
o t'ispiri il signore un concento
che ne infonda al patire virtù.
 
Hierna vormen zij een kring en 6 als engelen verklede meisjes zingen van psalm 19, met kleine wijziging:

 
De hemel roemt den Heer, het firmament geeft eer
Hem, die 't heelal volbracht.
De dag spreekt tot de dag van wat zijn hand vermag,
de nacht meldt het de nacht.
Er is geen taal, geen woord, toch wordt alom gehoord
een wijd verbreide mare.
Geen stem gaat van hen uit, maar overal verluidt
hetgeen zij openbaren.
 
Volmaakt is 's Heeren wet, die ons verkwikt en redt,
waarbij de ziel herleeft.
Getrouw en gans gewis is Gods getuigenis
dat dwazen wijshied geeft.
Zijn wet is 't hoogste goed, meer kostelijk en zoet
dan 't edelst van de honing;
begeerlijker dan goud, blijft dit ons laatst behoud
het woord van 's werelds koning.
 
Dan soprane:
Maar HEER wie is de man die op 't nauwkeurigst kan
zijn dwalingen doorgronden?
O bron van 't hoogste goed was reinig zijn gemoed
van sluiks verborgen zonden.
En alt:
Schenk hem geen overvloed,
dat drijft hem maar tot zonde.
 
Een selectie (om goed verstaanbaar te zijn) van het Slavenkoor vervolgt op Verdi's muziek met:
 
Oh Verlangen naar Eden, naar 't Paradijs
uit mijn hart stijg op en ga op reis
't zalig Oord zoek, dan weg mij wijs
waar geen Dood dreigt met scherpe zeis
 
Voor de Mammon viel ik graag terneer;
slaaf van hebzucht: carrière ik begeer.
Uit gaan buiten is wat ik studeer en leer;
'n hart van goud heb ik allang niet meer.
 
Sinterklaas noch de kerstman zijn mijn vriend;
beide lieden acht ik wel zeer bijziend
daar zij schenken aan wie veel verdient.
Naarstig toch wordt dit uitgekiend.
 
Oh als eens mij zocht de middelman
die mij toont hoe het heel anders kan
Here God, oh breek Gij mij de ban;
deze ketens, verlos ons daarvan.
(Ik heb de muziek van Verdi even niet bij de hand en het bovenstaande is te wijzigen op het ritme van het Slavenkoor)
 
De ketens blijken los te zitten en worden weggestopt. 
Een goed gebouwde jongeman, verkleed en met grijze pruik als halfnaakte oude stumper, komt in het midden en valt neer. Zich half oprichtend bast hij een lied:

 
Il quale que voglio esprimere
non tanto è nuvo,
maar sorge del cuore:
è bruto l'amore
melodie: g g fis g e d c c / g g a f e d / b b a b d' c' / b c' g f e c
2e vers idem met slotregel:

son' brute le gente
3e: è bruto l'inverno.
Wat ik nog wou zeggen
is dat het mij met de liefde niet alles was,
dat de mensen niet altijd vriendelijk zijn
en dat het 's winters bar koud is.
Hij huivert, rilt. 
 
Maarten, als romeins soldaat te paard op een forse Belg met korte staart
komt aangereden en zingt (tenor, plat amsterdams; melodie ongeveer Ich bin nur ein armer Wandergesell):
 
Ik ben maar een nul
en ik weet wel waarom:
'k Was zo stom in het leger te gaan
Nou zit ik hier op een paard zonder staart
Ze vragen m'n moeder: wat is ie nog waard?
De vijand die mot ik niet meer!
 
Als 't vriest en 't is koud
worden kleumers niet oud;
maar ik heb 'n warme mantel om 't lijf.
Zo red ik me wel, dat staat gans buiten kijf.
Vraag je: Vanwaar of waarheen; dat gaat jou echt niet aan!
Oh kijk nou! m'n ogen doen zeer! (hij ontdekt de halfnaakte zwerver)
 
Vies, oud; in de goot
zonder hemd, zonder brood.
Ja, m'n meissie krijgt dan medelij.
Ik toch ben hard, met verstand er ook bij:
kwijt dit probleem in zucht en scheet.
(als het paard een wind laat spreekt hij de knol vriendelijk toe: Kom paardje; het zijn hier nette mensen)
Dus hak ik er nu maar op los!
Hij klieft de mantel in tweeën na eerst verwoed met zijn zwaard te hebben gezwaaid, hoog boven zijn hoofd.
 
De engelen zingen:
Die Maarten is een fijne man
och dat alle mensen
zich ook zo wensen.
Wie houdt daar niet van? Wie houdt daar niet van?
 
Evt ook: Die Maarten is een toffe vent
                Zo ik toch ook ben
 
            Die Maarten is een goeie peer
            Geen graaier maar heer
 
Het herenkoor zingt:
 
Humain par la sagesse
de Dieu le Créateur
nous cherchons en noblesse
la liberté d' tout coeur
Le droit pour chaque tête
s'appelle égalité
Sur Terre se rend une fête
plein de fraternité
 melodie: g g g fis f e c / d d c' b gis a / g f e d f f / e g e d e d c / b_  d d g d f e / a gis gis a c' b / c' e g f e d f / a g e d ? c
              
Daarna de meisjes, goed verstaanbaar (evt op zelfgemaakte melodie):
 
Edel en hoog geboren
als mens naar Godes beeld
zoek ik rechtens behoren
de vrijheid onverheeld
Om 's HEEREN aardse gaven
te proeven met verstand
bied ik mijn broeder haven,
deel oogst in dit rijk land
 
Tot slot allen idem op de wijze van het wilhelmus, waarna kinderen mits voorzien van brandende lampion en zelf ook een liedje zingend, lekkers krijgen (verpakt, bijv. reepje chocola). Uiteraard moet er aan een deur gezongen worden en hiertoe is beschikbaar een piepklein oud caravannetje met half open deurtje, momenteel in stalling De Ganzenhoeve te Zeewolde.
In beide talen is een tweede couplet te vinden op deze site (CO, vorige maand)
Men kan naar goeddunken wijzigen.
 

 

 
 
            
           

Geen opmerkingen: