een vernieuwd Liedboek

          zang en muziek in de kerken 

Vroeger waren er geen machines en computers zodat de godheid wel met menselijke trekken beschreven moest worden. In de wetenschap is de Eerste Oorzaak volkomen onbekend maar zeker is er strikte wetmatigheid in het heelal. Het biologisch vermogen tot diversiteit is daarmee niet in tegenspraak doch juist ingebed; dat er uit oud rottend tarwe beestjes ontstaan kan dus niet. Meer en meer raken meespelende factoren bekend en nu we chips kennen is reprint nog maar een fluitje van een cent, al zal het zijn naar een andere wereld. In de religie geldt dat de Schepper ons vriendelijk gezind is. Sedert Darwin weten we over evolutie en kennelijk moet dat ook geestelijk gebeuren, hetgeen doormaken van lief en leed vereist om geen zombie of automaat te worden. Dan vertelt de Bijbel over Oud Verbond, waarin een volk knechten van God wordt en beloning krijgt. De evangelist Johannes begint met verwijzing naar de Schepping: een machtig vorst spreekt een woord en de dingen gebeuren duizend kilometer verderop dienovereenkomstig. Dat is technisch een gave beschrijving als er geen mensenogen aanwezig waren om te observeren. Johannes vervolgt in poëtische termen over licht dat de werkelijkheid onthult en noemt zo de Messias, de Gezalfde, die Nieuw Verbond (het Nieuwe Testament) brengt, waarin de mensen verhoging van status kunnen ontvangen en "kinderen" van God worden. Een kind zit bij pa aan tafel en heeft enige toegang tot diens portefeuille, maar het moet opgevoed worden en dus dat lief en leed doormaken. Zo lijkt de Schepper -geen Het als een ding wegens de gekoppelde intelligentie en even onbegrijpelijk als Sinterklaas voor de kleintjes- het gewild te hebben op planeet Aarde. Misschien is er elders een Groene Kaas planeet met tevreden muizen, lichtjaren ver van het katten-zonnestelsel. Een vader eist geen bloed van een kind; pastoor en dominee moeten daar niet zo over zeuren; misschien stond bloed in oude tijden voor zoiets als een handtekening. Tussen haakjes: joden gooien stenen, het waren Europeanen die kruisigden. God vergeeft om niet zeggen de psalmen en het accent in de kerk hoort te liggen op het Nieuwe Verbond. De voorganger mag ondertussen best het egoïstisch kapitalisme aan de kaak stellen -grote kapitalisten houden niet zo van de naaste; de kerk mag hen niet de dienst laten uitmaken-, de Haagse achterkamertjes en hun koningsgordijn verdoemen, de democratische republiek prijzen en de lieden met bio-industrie naar de hel verwijzen. Leg een zwarte lijst aan van de sabbath schendende winkels die de Mammon boven alles stellen, al kan een beetje aren plukken toegelaten worden en zorg dat er in elk dorp voor ieder betaalbaar eten en drinken is. Geef Ouderkerk daarom een gele kaart. De Schepper en Onderhouder verschijnt niet op de televisie omdat dan alles vast zou komen te liggen en de keuzevrijheid met verdere ontwikkeling zou verdwijnen. Elke zondagmorgen is er gelegenheid tot bijscholing. De kinderen zullen pas op de middag van de zevende dag mogen gaan sporten; zij moeten 's ochtends op de hoogte gebracht worden van het Nieuwe Verbond. Dat is onderdeel van de verbondsplicht.

Zelfs in de hemel zul je wellicht niet alle kanten van God, van de godheid, de Eerste Oorzaak kennen. Biologen worden vaker atheist dan natuurkundigen omdat zij  niet nadenken over het wonderlijke koolstofatoom dat in één klap en voorgoed zijn vaste gedaante kreeg.  De brieven in het Nieuwe Testament doen grotendeels zalvend en kwezelig aan alsof de oorspronkelijke tekst van heel verschillende mensen bewerkt is. Indien dit niet geldt voor de berichtgeving door de apostel Paulus dan valt hij te beschouwen als een halve griekse heiden. "Zoon van" betekent in het Midden-Oosten dikwijls "twee handen op één buik", in woord noch daad van elkaar te onderscheiden. Alleen Jeso kreeg al van geboorte af aan de nieuwe status, zo verhaalt Johannes. Het gebed in Johannes 17 klopt daar niet mee. Onder meer de Nieuwe Kerk op de Dam te Amsterdam kan dienen om het Nieuwe Verbond te vieren. Uiteraard met muziek en zang en daartoe moet het nieuwe Liedboek ontdaan worden van de vele kwezelversjes van rijmelaars en het oude liedboek van heidense drie-eenheid. Over blijven dan de psalmen in de schitterende berijmingen van vorige generaties en ongeveer de gezangen hieronder. Toen die dood gingen en in de hemel kwamen zei God, die ook nederlands spreekt: Dank je wel voor die mooie gezangen. Deze Verbondskerk op de Dam zal zonder hoge drempel toegankelijk moeten zijn voor christelijke gelovigen en kan met allerlei talen van vroeg tot laat open zijn. Dus niet de deur op slot doen zoals in de Westerkerk! Op het Museumplein past wel een grote moskee als zwarte kubus op pilaren fraai contrasterend met het groene gras en de witte Badkuip: Om er art 1 der Verklaring van de rechten van de mens te onderrichten. Dit art vormt grondslag van Verdragen der Europese Unie en is derhalve strikt geldig ook in Nederland. Doch wordt door kabinet, parlement en Justitie gesaboteerd. Art 1 valt te beschouwen als een verzwakte versie van wat profeet Mosa naar het volk bracht: Respecteer en help de ander want hij/zij is als uzelf. De collecte voor de diakonie zou afgeschaft kunnen worden, maar ja: de gegoede bobo's  in de kerk willen niet belasting betalen naar draagkracht doch zwendelen via het pensioenfondsensysteem. Bij afschaffing met terugwerkende kracht van de premieaftrek komen er honderden miljarden in de Schatkist en kan de gelijkelijk verdelende AOW met honderden euro's per maand omhoog. Waarvan een deel zal doorstromen naar arme kinderen. De Vrije Universiteit is los van God, wordt thans gedomineerd door atheisten, en spant zich niet meer in voor "kleine luyden", waarvan er nog genoeg op de wereld zijn zonder centjes voor het hoge collegegeld. Inderdaad de wereld gelijkvormig streeft men op de VU nu naar carrière, medemensen passeren en baas over hen worden. Daartoe moet in 's lands culturele hoofdstad ook steenkoolengels gebezigd worden. Op onderstaande site bericht over een nieuwe rood-christelijke universiteit.

      Het Nieuwe Verbond van Godswege is hedentendage onderbelicht, terwijl het juist een prachtig geschenk is. Waarover te vieren valt met veel gezang en muziek. De christelijken mogen zich inspannen voor het dichten van mooie gezangen over het Nieuwe Verbond, dat de Messias verduidelijkt voor schapen en bokken. Doe eens uw best om het volgende te verfraaien: Oh Schepper van het gans heelal, Wiens woord bestendig wezen zal, verhoog van knecht in aardse tijd tot kind bij U in eeuwigheid. Ons zult Gij trekken naar omhoog, zowaar gij schiep de regenboog. Ontwikkel met Uw wijze geest wie zoeken U het allermeest. Jeso Messias die Gij zond boodschapt van U ons nieuw Verbond. Het oud gekwetste lichaam mag vergaan; heerlijk zijn zal 't nieuw bestaan. HEER der wereld, nog verborgen, ken ons op Uw blijde morgen. Oh mens belijdt dan: God is Eén, van 't graf haalt Hij de steen. Waarmee gezegd wil zijn dat men in de kerk niet moet spreken over begraven van die en die maar slechts van een waardeloos geworden stoffelijk overschot, terwijl meneer of mevrouw al lang in hemel, hel of Nirwana zit. Of gewoon opgesloten in een kist en de neus niet kunnend sluiten voor de stank van het rottend lichaam. Hel was voor de Germanen waarschijnlijk een koude glinsterende watermassa waarin je niet terecht moest komen; net als in zee bij de israelieten. Voor de gemeenschappelijke erfenis der psalmen ware op het Museumplein een Psalmenhuis op te richten met op sabbath, zondag en vrijdag apart maar wie weet de overige dagen samen veelzijdige opvoeringen.

      Het orgel in de kerk is om te begeleiden; slechts in voor- en naspel mogen alle registers open getrokken worden, al willen ego-trippers op dat orgel graag anders. Doe minder in de collectezak als er kwezelarij gezongen wordt en stuur de organist weg als die tracht om de gemeentezang te overstemmen, want God zal hoogstwaarschijnlijk dan zijn oren dicht stoppen. Ook als van Bach een brei van lawaai gemaakt wordt. Een koor mag worden toegestaan mits in samenzang met de gemeente en de tekst verstaanbaar is, hetgeen een groot koor uitsluit. Dit geldt idem voor solisten; zij kunnen zich voor en na de kerkdienst uitleven. Zing het Onze Vader ipv te prevelen en laat het carillon meespelen. Het kerken moet vooral lofzang brengen zijn, want de meeste hollanders hebben al wat nodig is en hoeven de HERE God niet aan Zijn kop te zeuren voor extra. Een half uur preken? Jeso kon het korter en kijk bij het voorlezen van een bijbeltekst niet rond alsof je het zelf geschreven hebt. Op geestelijke liederen hoort geen of maar kort auteursrecht te bestaan, terwijl het oppassen is voor verminkingen en namaak ipv verbeteringen.

Soms lijkt slechts 1 letter toevoegen aan bestaande tekst voldoende voor rechtzinnige toepassing zoals in het derde couplet van het kerstlied: "Komt verwondert u": God ten mense, de Ene God bezig voor de mens. Het gedicht kan verder gewijzigd worden in: die met de HERE God wandelt op de vleugels van de wind. Het blijde worden door andermans lijden is niet erg gepast.

Er kan veel weg in het oude liedboek; te bewaren liederen uit de bundel gezangen: 7 9 13B 14 15 20 21 23 26 27 34 42 44 (Hem, Vader van de mens) 47 (Van God wil hij ons geven) 51 62 63 66 67 68 75V 86 95 115 117 (minus 3,4,5) 118 119 120 121 124 125 (Verheugt, verheugt u Israel, want nabij is d' Immanuel) 126 (de Christus, licht van God) 127 132 135 (Komt laat ons God aanbidden, komt laten wij Hem danken, oh wellekome zij de Messias) 139 (geef mij dat ik bij u wense, geef mij als Gods kind toch raad, gij zijt in uw kleinheid groot, maak mij vrij uit 's werelds banden, maak ons rijk na aardse nood, maak ons blijde na het lijden, als gij levend na de dood) 141 143 145 153 (Wij aardse mensen; minus 3,4,5,6,7) 154 (schuldloze) 157 (minus 2,5,7) 160 (minus 2) 168 170 171173 174 183 (minus 2,3,5,6) 184 (doe god ons verrijzen; minus 3,4,5) 187 (in het Oude testament was het offerlam symbolisch) 188 190195 196 (minus 5) 199 201 210 217 221 (Amen, HEER God maak het waar) 222 223 225 231 237  241 242 247 249 250 252 255( eer hem wien God gaf zijn kroon, Loof de Schepper op Zijn troon, die ons bevrijd heeft, levenden in heerlijkheid) 257 262 (minus 2) 269 280 281 288 289 291 293 294 297 300 303 304 305 308 312 313 320 323 324 325 326 328 329 330 350 370 371 380 386 390 392 393 395 397 399 (U loven wij) 401 408 409 412 413 414 415 416 420 422 423 426 427 429 430 432 434 435 436 437 441 442 444 446 447 448 459 460 463 464 465 467 469 470 471 473 474 477 479 480 481 483 487 488B 489.

Bij deze dus een oproep uit taalkundige hoek om muziek en zang  in de kerken te verbeteren en waartoe vooral men op de letterenfaculteiten actief dient te worden. Er zijn nog veel aardige melodieën met niet zo beste tekst. In het algemeen mag er gesleuteld worden aan verplaatsing van woorden waar dat ten goede komt aan het muzikale aspect. Een stap verder is overname uit joodse en moslim liederenbundels waar zulks past. En omdat verscheiden psalmen de melodie delen valt hier wellicht nieuwe muziek toe te voegen; misschien ook geschikt om in reidans gezongen te worden.