straattheater VU

               vijfde colonne

Plaats van handeling is op en voor de tribune op het pleintje van Uilenstede, waar ook een oud piepklein caravannetje staat (beschikbaar uit stalling de Ganzenhoeve te Zeewolde) terwijl het al donker is.

Twee professoren met toga en cap ontmoeten elkaar, schudden handen en gaan zitten op de tribune voor een gesprek. Het publiek staat voor de tribune en opzij van het caravannetje.

Professor 1: Wel collega, blij je weer eens te ontmoeten.

Professor 2: Hetzelfde van mijn kant, mijn beste. Dat netwerken via de elektronica is toch ook niet alles.

P1: Zeg dat wel, het gebeurt maar al te vaak dat rare lieden daar binnen dringen en verstoren.

P2: Verstoren ja, hoe bedoel je?

P1: Wel, ze spuien vreemde ideeën die wij niet kunnen gebruiken.

P2: En die gaan rond op het Internet; ik begrijp het.

P1: Praatjes zat daarop, op het Internet. Gelukkig dat wij de VU hebben met colleges in levende lijve.

P2: De Vrije Universiteit heeft taak om de waarheid aan het licht te brengen.

P1: Precies en dat doen wij in de collegezaal.

P2: Waar rare figuren met verkeerde ideeën ons niet storen.

P1: Juist, laat die dan maar een site hebben op het Internet zoals via dat blogspot.com, dat geen mens bekijkt.

P2: Nee, dat blogspot zit vol geklets en nog eens geklets; niks wetenschappelijks heb ik er tot nog toe ontdekt.

P1: Zo is dat. Onze colleges komen deels ook op het Internet, maar dan via de officiële VU-site.

Professor 3 komt op: Ha beste mensen, een praatje maken? Doe ik even mee. Even het geven van college onderbreken is ontspannend, want je herhaalt jaar in jaar uit hetzelfde.

P1: Dat komt ervan als je theologie geeft. Allemaal ouwe koek. Niks nieuws.

P3: Nou ja, het zijn wel telkens andere studenten. De nieuwelingen moet ook een en ander bijgebracht worden.

P2: Iets minder dan voorheen, dacht ik zo. De verschillen tussen de kerken hoeven niet meer zo uitgeplozen worden, dacht ik.

P3: Klopt, maar we hebben de moslims er bij gekregen.

P1: Moslims die niets van jouw godje Drie moeten hebben.

P3: Godje Drie, dat begrijp ik niet; leg eens uit.

P1: Ach kom, dat weet je best; je weet dat moslims niks van Drie-eenheid moeten hebben.

P2: En een hoop christenen idem.

P1: Tja, dat christendom is niet meer wat het geweest is. Het is verouderd.

Een vrouwelijke professor is er bij komen zitten: Ik geef biologie, ontwikkelingsbiologie, evolutietheorie zoals leken dat noemen. Wat ik wou zeggen is dat er soms wel wat probleempjes zijn met godsdienstige studenten.

P3: Die geloven dat de wereld in zes dagen geschapen werd?

Pv: Ook dat, hoewel dit hen nog wel uit het hoofd te praten is.

P3: Bijbelse teksten moet je lezen in hun toenmalig verband. Zo zullen leeuw en koe niet samen stro eten maar hooi.

P2: Hè?

P3 lacht: Hooi bestond niet in Israel, maar in het stro van de oogst zaten allerlei stengels van heerlijk onkruid.

P2 tegen Pv: Veel studenten zullen er moeite mee hebben om van jou aan te nemen dat alles vanzelf ging.

Pv: Hoe bedoel je alles van zelf ging. Ik mag toch aannemen dat jij op de hoogte bent van try and error?

P2: Nou ja, het allereerste begin is toch nog duister.

P1: In de wetenschap is er niets bekend over de Eerste Oorzaak.

P3: Wij van de religie noemen die God en meer: Hij is ons vriendelijk gezind.

P1: Ach ja, het oude liedje. Verdovend opium voor mensen die omkomen door ziekte, geweld, natuurrampen.

P2: In de Natuur wint de sterkste of de slimste. Eigenlijk raar dat wij er anders over denken.

P1: Er anders over denken? Jij hebt vast niet dat boek van Hermans gelezen>

Pv: Onder professoren heet dat, maar de auteur overdrijft. De mens is een sociaal wezen en hij heeft bedacht dat ieder geboren wordt vrij en gelijk in rechten.

P2: Dat is grondslag van Verdragen der Europese Unie, maar "Den Haag" saboteert. Regering, parlement, Justitie saboteren.

P1: Met graagte om de huidige piramidale maatschappij te handhaven.

Pv: Met hogeren en lageren, bazen en minderen. Zelfs in de kippenren heb je dat.

P3: Dat art 1 van de universele Verklaring, die grondslag van de EU, is een soort verzwakte versie van het bijbelse Tweede Grote Gebod.

P1: En wat mag dat Tweede Gróte Gebod dan wel wezen?

P3: Respecteer en help de ander want hij/zij is als uzelf.

P2: Mooi gezegd, dat willen wij nu juist ook op de moderne VU.
Pv: Ik kan me kwaad maken dat sommigen nog die malle spreuk wensen.

P1: Ben ik mee eens, moet ik ook tegen mijn zin herhaaldelijk uitspreken.

P2: Och, het is maar een zinnetje uit de traditie en wie wil er nou geen traditie als gerespecteerde universiteit.

P3: Mis, helemaal mis. "Onze hulp is van de HERE" verwijst naar het Nieuwe Testament.

P1: 't Stond ook al in het Oude, meneer!

P3: Jawel, maar toen gold het knechten. Knechten willen loon.

P2: Wij willen ook degelijke honoraria. Daar valt nog aan te verbeteren.
P3: Het Nieuwe Verbond- dat betekent Nieuw Testament- werd gebracht door de Messias. Het verhoogt onze status van knechten tot kinderen.

Pv: De kerstversiering in de grote hal van het VU-hoofdgebouw is gelukkig neutraal. Geen woord over jullie Messias, geen enkele verwijzing. Zo mag ik het zien.

P3: De Messias is er voor de hele wereld.

P2: Knechten of kinderen, het blijven beide mensen. Wat is het verschil.

Pv: Dat zou ik ook wel eens willen weten. Welke toverij hebben ze op de protestantse theologische faculteit?

P3: Daar zijn de meningen helaas behoorlijk verdeeld, maar een "kind" zit bij pa aan tafel, een knecht niet.

P2: Èn?

P3: Een kind moet opgevoed worden, daartoe lief en leed doormaken.

Pv: Ah, evolutie, geestelijke ontwikkeling.

P3: Inderdaad; anders word je een automaat of zombie.

P1: Wat jullie allemaal vertellen daar heb ik maar weinig over gehoord. Wat heeft dat te maken met die spreuk?

P3: "Onze hulp is in de HERE" zeggen is aanvaarding van het Nieuwe Verbond bevestigen.

P1: Pardon?

P3: Onze hulp is van de HERE zeggen is aanvaarding van het Nieuwe Verbond bevestigen.

Pv: Zie je wel, je kunt het maar beter weglaten. Al die flauwe kul over God en zo.

P1: De oprechte atheïst gelooft niet in een Schepper.

P2: Het zal allemaal vanzelf gekomen zijn. Toeval. Is het eigenlijk wel van belang?

P1: Houd je mond.

Pv: We moeten er echt iets aan doen. De VU kan niet een ouderwetse instelling blijven met geleuter over God en Jeso.

P1: Ben ik het hartgrondig mee eens.

P2: Ik kan niet tegen zijn. Wij moeten de studenten kennis bijbrengen; geen godsdienstig gezeur.

P1: Daarom praten wij ook engels tegenwoordig op de universiteit. Het is dè taal van de wetenschap.

P3: Je zult je nooit zo goed kunnen uitdrukken in een vreemde taal als in je moedertaal.

P2: Je meent dat je dan altijd achterstand zult hebben en iets van tweederangs over je krijgt?

P3: Zo is het en daarom gebiedt de wet dat het onderwijs in de landstaal moet.

Pv: Wel met een beetje latijn erbij zoals de naamgeving in de biologie.

P1: Allemaal onzin; het engels is beter dan het nederlands, meer geschikt bedoel ik.

P3: Maar dat tekent jouw armoede, je niet eens goed uit kunnen drukken in de eigen taal. Dan krijgen jouw studenten niet het volle pond. Er staan vast bekwame mensen op de stoep van de universiteit die prima in het nederlands kunnen onderwijzen. Na een ogenblik: En nog een goed boek schrijven in onze taal ook!

P2: De wet zal bedoelen dat je de universiteit niet een instrument mag maken voor een select gezelschap dat het engels machtig is.
P2 tegen publiek: Het hele nederlandse volk heeft recht op dat onderricht; men betaalt er belasting voor waarmee onze salarissen bekostigd worden.

Pv: Kennisoverdracht is op zich niet duur. Ook bij ons niet. Glimlachend: We hoeven onze proefdieren geen vergoeding te geven.

P2: Uitzaai van kennis door de universiteitgaat boven onderzoek en hoort inderdaad in het nederlands als je het logisch bekijkt. En wie begeleiding bij de studie wil zal collegegeld moeten betalen.

P3: Waarom zou het niet gratis kunnen? Net als in veel andere landen.

Pv: Ben ik mee eens. Haal het geld maar uit hogere accijns op benzine.

P3: Er zijn nog heel wat "kleine luydjes"; te lande maar ook bijv. in Westpapoea.

Pv: Je kunt tegenwoordig duizend kilo ijzer in de vorm van een overmatig grote, zware auto een kilometer verplaatsen voor een dubbeltje.

P3: Waarom zou je amerikanen die niet toegelaten werden op eigen topuniversiteiten hierheen moeten halen?

Pv: Die handelaarsmentaliteit van overal geld uit peuren verveelt me. Vooral als het jongeren betreft.

P1 tegen Pv: Ga jij niet winkelen voor de Kerst?

P3: Kerstmis, de komst van de Messias met dat nieuwe heerlijke Verbond, is een zeer openbaar feest. De VU hoort dan niet dicht te zijn maar moet getuigen.

Pv: Evangeliseren zeker; bah.

P3: En de warme hal open stellen voor zwervers als de studenten met vakantie zijn.

P1: Mogen wij asjeblieft onder onze kerstboom zitten met de familie?

P3: Als je een kerstkrans op de deur hangt betekent dat.... Hij kijkt vragend rond, ook naar het publiek.

P4: Weet ik: Kom binnen en eet mee. Prima toch?!

P2 tegen P3: De kerstman mag vast ook niet van jou.

P3: De Koran zegt: "Doodt hem".

P4: Wat krijgen we nou?

P2: Moord op kerstavond.

P3: Wie van God afhoudt is vervloekt.

P1: Nou breekt mijn klomp. Wij agnosten en atheïsten hebben schoon genoeg van jullie gezwets uit religieuze hoek.

P2 tegen P3: Hou daar toch mee op, man.

Pv: Wij kunnen niet toestaan dat de wetenschap schade lijdt door restanten van gelovigen. Onze studenten behoeven progressie, carrière zien te behalen en wij willen daarbij helpen.

P3: Ach, carrière en poen zijn toch "hoogten" zoals bij de israelieten. Elders proberen te pakken wat God niet geeft.

P1, P2 en Pv: Foei, foei; ons ook nog eens beledigen alsof wij heidenen zijn die vreemde goden nalopen; dat bedoel je toch?

P3: De Mammon bijvoorbeeld, hè?

P2: Kom, laten we rustig blijven en de zaken goed overzien. Ik denk dat de meerderheid.....

P1: Ik begrijp waar je heen wilt. Onze universiteit mag geen onderwijsinstelling zijn voor verbreiding van achterlijke ideeën.

Pv: Al dat geklets van die protestanten over een God moet maar eens verleden tijd zijn.

P2 wendt zich tot P3: U hebt het gehoord en ik hoop ook begrepen. Er is geen plaats meer voor u aan de VU.

P4: Wij willen een echte vrije universiteit met hoogwaardige verbreiding van kennis.

P1 tegen P3: Kortom, u valt af!

P3: Maar zo bestelen jullie de christelijke achterban van hun universiteit.

P1, P2 en Pv kijken naar het publiek en rond.

P2 wijzend naar het caravannetje: Kijk: Ònze wetenschappelijke aanpak en dat gebazel van u verhouden zich als het universiteitsgebouw tot dat ouwe caravannetje daar.

Pv: Misschien wil meneer daar zijn intrek nemen.

P1: Goed plan.

P2: De meerderheid beslist.

P3 staat op en loopt richting het caravannetje. Hij draait zich om: Maar de Vrije Universiteit, die wilden jullie toch open voor alle richtingen, helemaal multi?

P1: Voor alle P2: góede richtingen Pv: en donder nou maar op.

P3 gaat het caravannetje binnen en daarin gaat een fel licht branden.

P3 leunt over het halve deurtje naar buiten: God laat niet met zich spotten.

P1, 2 en v maken wegwerpende bewegingen, gaan dan plechtig in polonaise een rondje maken voor de tribune. Er blijkt een vierde persoon mee te lopen die zich in het duister aansloot. Bij het caravannetje maakt deze een lange neus en neemt zijn hoed af; waaronder twee hoorntjes zitten.

P1, 2, v en de Duivel rappen stampend en klappend tijdens hun optocht:

Leve de VU in zijn nieuwe jas;

daarmee is ieder zeer in zijn sas.

Behalve kleine luyden, geesten klein;

laat die maar spelen in een zandbak fijn.

Wij van de wetenschap staan zeer vooraan;

met de godsdienst is 't hier nu gedaan.

Weg met de kribbe in arme stal;

de Bijenkorf u voortaan 't geven zal.

Er klinkt een harde knal en alle vier van de optocht stuiven weg.

Gekraak uit een luidspreker van een radio; daaruit een vrouwenstem: .... onbevestigde berichten dat God een nieuwe Oerknal overweegt en proefnemingen zijn al.....

Een mannenstem uit een andere radio, heel opgewekt als verslaggever van Natuur: ...verscheiden waarnemers melden prachtige regenbogen.